Antaŭ multaj jarcentoj, paŝtisto en Etiopujo rimarkis, ke liaj kaproj
pli aktive saltas kaj kapriolas, post kiam ili manĝis iujn ruĝajn
fruktetojn el nekonata arbetaĵo. Li tute ne povus prezenti al si, kian
gravan drogon li eltrovis, kiam li alportis la fruktojn al monaĥoj, kiuj
unuafoje preparis kafon. Tiu trinkaĵo fariĝis preskaŭ universale ŝatata
kiel stimulaĵo. Kaj lastatempe oni emas klasigi ĝin kiel veran
medikamenton – mirindan drogon.
La prestiĝa usona medicinrevuo
“New England Journal of Medicine” publikigis ampleksan artikolon pri
kafo, kiun la retejo “Medscape” republikigis, listigante dekon da
bonfaraj efikoj je la homa sano. Ni faru resumon:
- eble
ŝajnas kontraŭdire, sed kvankam kafo nelonge plialtigas sangopremon,
tamen ĝi forigas inflamajn substancojn el la sango, plimultigas la
“bonan” kolesterolon, evitas arteriajn ŝtopiĝojn kaj misfunkciadon de la
koro;
- unu ĝis tri tasoj da kafo malpliigas je multaj procentoj la riskon de cerbaj arteriaj ŝtopiĝoj;
- modera kvanto da kafo malpliigas la riskon de tipo 2-diabeto –
kompreneble se oni trinkas ĝin sen sukero; krome, manĝi nerostitajn
grajnojn helpas malgrasiĝon;
- pro siaj kontraŭoksidaj kaj kontraŭmutaciaj efikoj, kafo parte
protektas kontraŭ iuj kanceroj de la utero, mamo, haŭto, kapo, kolo kaj
prostato;
- modera kafotrinkado parte helpas konservi la kognan kapablon,
kaj tial evitas tendencon al demenco; same rilate al Parkinson-malsano
kaj aliaj cerbodegeneriĝoj, precipe lige al maljuniĝo;
- post kafotrinkado, la cerbo produktas substancojn, kiuj helpas eviti depresion;
- kafo iom mildigas la kazojn de hepata cirozo kaj hepatito, kaj
malpliigas la riskon de evoluo al hepata kancero kaj “trograsa hepato”;
- krome: kafo stimulas produktadon de larmoj (do ĝi helpas ĉe
kazoj de “sek-sindromo”), iom helpas kontraŭ podagro kaj iuj tipoj de
infektoj.
Tamen… kiel ĉio en la vivo, ĝi ne estas perfekta drogo.
Ĝi ankaŭ alportas riskojn, precipe se malmodere trinkata: plialtiĝo de
sangopremo, maltrankvileco, nedormemo, tremetado, pligraviĝo de
glaŭkomo. Kaj subita ĉesigo povas kaŭzi simptomojn.
Tamen,
kontraŭmetante bonfarojn kaj malbonfarojn, la rezulto estas tre
pozitiva, koncerne kaftrinkadon: 13-jara observado montris, ke ĝi
malpliigis je 10 procentoj ĉiaspecajn mortokaŭzojn. Nun, oni rajtas
diri, ke tiu bongusta trinkaĵo ne estas nur la plej agrabla parto de la
mateno.
Vi povas aŭdi ĝin en Esperanta Retradio
0 Comentários