Memlerninto provizas elektron por vilaĝo

Anastase Tabaro apenaŭ kleriĝis en lernejo kaj tamen li sukcesis realigi per plej simplaj rimedoj rimarkindan projekton en Ruando. Per elakva energio la memlerninta inĝeniero provizas proksimume 700 domojn kun elektro. Liaj najbaroj en la ruanda vilaĝo Rutare konsideras lin heroo.

Ĉiutage venas najbaroj al Anastase Tabaro por reŝargi la bateriojn de siaj ĉeltelefonoj. Por tiu servo li fakturas 20 cendojn. Ke la 59-jarulo tiamaniere povas perlabori monon, tio estas vere eksterordinara. Ĉar kvankam li nur dum 6 jaroj frekventis lernejon, Tabaro sukcesis realigi ion rimarkindan: Li provizas per memkonstruitaj malgrandaj akvocentraloj vilaĝojn en Ruando kun elektro. Anastase Tabaro vivas en Rutare kiu estas vilaĝo 45 kilometrojn norde de la ruanda ĉefurbo Kigali.

Laŭ raporto de loka novaĵagentejo Tabaro alproprigis al si la scion por la konstruado de la maŝinoj dum plurjara memlernado. "Mi plenkreskis en la najbara Demokratia Respubliko Kongo. En mia vilago disponeblis elektro", rakontas Tabaro. Pli poste lia familio translokiĝis al Ruando, al vilaĝo sen elektro. "Mi ne povis vivi sen elektro, tial mi mem komencis esploradi."

Tabaro rakontas ke li komencis en la 1990 per konstruado de akvobaraĵo kaj de turbino kiu funkciigas generatoron. Sed la interna milito interrompis lian laboron. En la jaro 2000 li finkonstruis sian unuan malgrandan akvocentralon kaj pluaj sekvis. Nun li provizas 700 domojn kun elektro.

"Li estas nia heroo", diras enloĝanto de Rutare. "Estas kvazaŭ sorĉado. Mia familio povas nun aŭskulti radion aŭ spekti filmon".
Nun eĉ la registaro de Ruando atentiĝis pri la atingaĵoj de Anastase Tabaro. La registaro nun krome subtenas la enloĝantojn. Sen tiu helpo ne eblus plue plivastigi la sistemon, "por ke niaj infanoj povu vespere lerni kaj tiel helpu antaŭenigi nian landon", diras Tabaro.

Laŭ indikoj de la registaro dum la pasinta jaro nur ĉirkaŭ 14 procentoj de la enloĝantaro de Ruando havis aliron al elektro.
Estas rimarkinde kiel per simplaj rimedoj lokaj iniciatoj povas alporti progreson. Mi raportis ĉi tie pri alia projekto kiu donas taglumon al dometoj kaj kabanoj en mizerkvartaloj kaj tiel heligas la vivon de malriĉuloj. Vidu la tiurilatan sonartikolon "Sunlumaj boteloj" http://peranto.posterous.com/sunlumaj-boteloj


Vi povas aŭskulti ĝin en Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

Spontanea donacemo

Kiu ne longe pripensas, tiu donas pli: Intuiciaj decidoj montriĝas pli grandanimaj - tion montris eksperimentoj kun 2000 partoprenantoj. Spontanea donacemo evidente akcelas la socian kuniĝemon.

Ĉe spontaneaj intuiciaj decidoj la homo estas pli malavara kaj kunlaborema ol post zorgema konsiderado. En la eksperimentoj usonaj esploristoj trovis neniun kazon en kiu iu post iom pli longa pripensado estus aginta pli grandanime ol post rapida decido.

En unua testo po kvar homoj devis ĵeti monon en poton. Ĉiu grupano havis 50 cendojn je dispono. Ĉiuj sciis ke la ludestro duobligos la sumon en la poto kaj elpagos ĝin je egalaj kvotoj al la kvar ludantoj. En tia testo do ĉiuj profitas tiam plej multe se ĉiu donas maksimuman monsumon en la poton.

Malgraŭ tio plej multaj ne donis sian tutan monon en la komunan poton. La esploristoj eltrovis: Kiu decidis ene de malpli ol 10 sekundoj, tiu donis averaĝe ĉirkaŭ 66 procentojn de sia bonhavo, kiu bezonis pli da tempo, tiu donis nur 53 procentojn.

Por ekskludi ke spontaneaj homoj simple ĝenerale estas pli kunlaboremaj, la esploristoj metis la testantojn en plua testo sub artefarita premo. Tiel ankaŭ tiuj devis reagi rapide kiuj en la ĉiutaga vivo estas hezitemaj. Ankaŭ tie la esploristoj observis ke intuicia agado - eĉ se ĝi estis eldevigita sub tempopremo - kondukas al pli da komuna sento.

Aliflanke personoj fariĝis pli egoismaj se ili ricevis tempon por pripensado. En serio de finaj eksperimentoj la esploristoj instrukciis la testantojn jam antaŭ la ludo reagi aŭ spontanee aŭ ĝisfunde pripensi la decidon. Denove la spontanea agado kondukis al malavareco.

La kunteksto inter pliiĝanta decidodaŭro kaj malpliiĝanta preteco konduti kunlaboreme estis konfirmita en pluaj studoj. La esploristoj konkludas el la rezultoj de la eksperimentoj ke necesas raciaj pripensoj por flankenŝovi la unuan kunlaboreman impulson. "Se oni instigas decidantajn homojn decidi tute racie, tio povas konduki al la neintencita kromefiko ke ili agas pli por sia propra utilo."

Vi povas aŭskulti ĝin en Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

80º Encontro de Esperantistas do Vale do Paraíba

 

Leia Mais/Legu Plu... ►

Himno al Clube Atlético Mineiro

Nós somos do Clube Atlético Mineiro.
Jogamos com muita raça e amor...
Vibramos com alegria nas vitórias.
Clube Atlético Mineiro,
Galo forte vingador.

Vencer, vencer, vencer...
Este é o nosso ideal.
Honramos o nome de Minas.
No cenário esportivo mundial!

Lutar, lutar, lutar...
Pelos gramados do mundo para vencer.
Clube Atlético Mineiro,
Uma vez até morrer.

Nós somos campeões do gelo
O nosso time é imortal.
Nós somos campeões dos campeões,
Somos o orgulho do esporte nacional.

Lutar, lutar, lutar...
Com toda nossa garra para vencer.
Clube Atlético Mineiro,
Uma vez até morrer.

Ni estas el Clube Atlético Mineiro.
Ni ludas kun tre dispono kaj amo...
Ni vibras feliĉe je la venkoj.
Clube Atlético Mineiro,
Forta venĝema Galo.

Venki, venki, venki...
Tiu estas nia idealo.
Ni honorigas nomon de Minas.
Je la monda sporta areno!

Batali, batali, batali...
Je la stadioj tra mondo por venki.
Clube Atlético Mineiro,
Iam ĝis la morto.

Ni estas ĉampionoj de la glacio
Nia skipo estas senmorta.
Ni estas ĉampinojn de la ĉampionoj,
Ni estas fiero de la nacia sporto.

Batali, batali, batali...
Kun nia tuta dispono por venki.
Clube Atlético Mineiro,
Iam ĝis la morto.

Leia Mais/Legu Plu... ►

Sanigitaj fivortoj!

La fivortoj estas sendube, parto de la vivo de ĉiuj homoj en la mondo, oni ĉiam riproĉas infanojn kiuj ilin parolas, kaj ankaŭ la plenkreskuloj kiuj ilin instruas al infanoj, sed fakto estas, ĉiuj homoj ilin lernas kaj se ne uzas ilin pervoĉe, uzu ilin permense. Studo montris ke homoj kiuj parolas fivortojn plibone toleras dolorojn, testo pri tio estis farita tiele, du homoj metas mano en plenglacia kruĉo, kaj unu parolas fivortojn kaj alia ne, tiu, kiu parolas fivortojn dum la tuta tempo suportis plu, la motivo, laŭ sciencistoj estas ke fivortoj fariĝas ĉe samloko ke la doloro en nia cerbo, do, fikiĝu kaj parolu fivortojn putina filo, leki sian pugtruon kaj ne damne ĝenu min!

 
Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Entuziasmo estas kvazaŭ sterko por la cerbo

Etaj infanoj lernas tre facile ĉar ili entuziasmiĝas almenaŭ 50-foje dum la tago. Novaj nervaj konektoj tamen formiĝas tute sendepende de la aĝo.

"Nia cerbo ĉiam denove adaptiĝas al la maniero kiel kaj kiucele ni uzas ĝin kun ĝojo kaj entuziasmo". Tion skribas la germana cerbesploristo Gerald Hüther pri la temo "La cerbo ne rustiĝas ..."

Se io feliĉigas nin, la emociaj centroj en la pli profundaj areoj de la cerbo aktiviĝas. Tie troviĝas grupoj de nervoĉeloj kun longaj alpendaĵoj kiuj atingas ĉiujn aliajn areojn de la cerbo. Simpligite dirite: "Ĉiam kiam oni povas entuziasmiĝi pri io, disĵetiĝas sterko en la cerbo kiu en la stato de entuziasmo kreskigas la tre intense uzatajn neŭronajn retojn". Etaj infanoj entuziasmiĝas 50-foje dum tago, tial ili povas ankaŭ lerni tiom.

Nur malmultaj homoj sukcesas konservi sian denaskan ĝojon pri malkovroj kaj la emon formi sian medion ĝis alta aĝo. "De ili ni devas lerni, ilin ni devus demandi kiel ili sukcesis konekti la ŝaltilon en la cerbo kiu malebligas la rustiĝon", diras Hüther.
Esploristoj en Göttingen nun trovis tiun ŝaltilon por la lernkapablo. Jam je la komenco de la dua vivoduono ĝi elŝaltiĝas.

"Modifita interago inter medio kaj genomo kondukas al perdiĝo de la lernkapablo en alta aĝo", tiel priskribas tion la esploristoj.

Hüther tamen priskribas kiel eblas konservi siajn mensajn kapablojn en alta aĝo. Temas pri sintenoj, konvinkoj kiuj malhelpas la rustiĝon de la cerbo. La sekvaj konsiloj helpas konservi la mensajn kapablojn:

- Manĝu malpli kaj pripensu zorgeme kion vi manĝas.
- Moviĝu pli kaj esploru la eblecojn regi vian korpon.
- Entuziasmiĝu pri la bunteco kaj beleco de la mondo.
- Ne permesu al vi perdi la ĝojon pri cerbumado, malkovrado, lernado kaj pluevoluado.
- Ne orientiĝu laŭ tio kion aliaj trovas grava, sed faru tion kio bonfartigas vin.
- Ne forlasu la serĉadon pri la senco de la vivo.
- Aranĝu la rilatojn al aliaj homoj tiel, ke kune kun ili vi povas kreski ekster la proprajn limojn.

Estas neniam tro malfrue: Novaj nervaj konektoj formiĝas tute sendepende de la aĝo, do ĉiu povas partopreni, ĉar la rutinon de la ĉiutago ni ĉiuj havas. Oni povas kaj oni devus stimuli la cerbon per ĉiuj kvin sensoj, plej bone eĉ samtempe, ekzemple palpi kaj flari kaj gustumi. Gravas ankaŭ ke oni konservas sian motiviĝon kaj ne rezignas. Tre praktika konsilo diras: "Komencu tion matene, kombu viajn harojn per la nekutima mano, brosu viajn dentojn per la maldekstra kaj enŝovu viajn gambojn en la pantalonon en alia sinsekvo ol kutime".

Vi povas aŭskulti ĝi en Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

Bildo kaj imago

mia vidado kiel tuta ĉirkaŭbraka korpo

tiu kiu nur paŝas laŭ fortuno

sin vidante perdinto, portante unu mesaĝon

donante tutan klarigon, akirita per instinkto

kondukas al pinto, helpo por blindulo

se ekzistas konfuzo, kiel rekta labirinto

oni povas trovi eliro per ĉielo

uzi piedojn sur tero kiel radiko

sed neniam halti antaŭ la malamiko

militi pro plezuron, kondukas al pereo

militi pro profiton, kondukas al insulto

...

 Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Gajaj Doktoroj

Estas ĝenerala konsento, ke hospitaloj estas malgajaj lokoj. Tie kuŝadas suferantaj homoj kaj laboras streĉitaj profesiuloj, kiuj penadas mildigi iliajn suferojn. Plej ofte, ili estas lokoj de doloro kaj malĝojo. Tamen... ĉu tio estas absoluta veraĵo?
Antaŭ kelkaj tagoj mi faris al mi mem tiun demandon, kiam mi vidis, en la koridoroj de hospitalo, kie mi laboras, trupeton de klaŭnoj en skandale koloraj vestoj, kun grandaj ruĝaj nazoj kaj strangaj haroj. Ili ne forte bruis, sed gaje salutis la flegistojn, la purigistojn kaj la kuracistojn, kiujn ili trovis survoje. Unu el ili alproksimiĝis, delikate ĉirkaŭbrakis min, donacis al mi etan broĉon (bluan kravateton) kaj deziris al mi feliĉan laboron. La surprizo estis al mi tre agrabla kaj vere kortuŝa. Tiun tagon mi laboris multe pli bonhumore kaj malpeze.

La “gajaj doktoroj” estas bela fenomeno, kiu komenciĝis antaŭ kelkaj jardekoj kaj atingis la tutan mondon. La pioniro estis israela kuracisto Shevach Friedler, kiu post sia diplomiĝo lernis klaŭnadon kaj mimikon en Parizo. La ĉefa ideo estas simple ludi, ŝerci kaj infanece amuzi la pacientojn. Komence oni laboris por infanoj, sed poste oni rimarkis, ke tia naiva gajeco helpas mildigi la suferadon ankaŭ de plenaĝuloj. En la jaro 1998 la usona furora filmo “Patch Adams” helpis popularigi la aferon. Nuntempe, en Brazilo, funkcias pli ol 500 trupoj de tiaj “gajaj doktoroj” – plej ofte volontuloj. La sukceso de tiu amuza tekniko estas tiel impresa, ke en universitatoj oni instruas klaŭnadon al kuracistoj kaj medicinstudentoj. Nuntempe okazas internaciaj kongresoj kaj similaj eventoj de medicinistoj por pritrakti la novan kuracmetodon.

Kompreneble, oni bezonas zorgan trejnadon. En hospitaloj oni ne rajtas  multe brui kaj atento pri higienaj normoj estas nepre necesa. Ludoj kaj ŝercoj devas obei certajn limojn, por eviti ian ajn materian aŭ psikologian riskon al pacientoj kaj laboristoj. Se oni agas kompetente, la rezultoj estas klaraj: malsanaj infanoj fariĝas pli aktivaj, kunlaboremaj, manĝemaj kaj akceptemaj fronte al necesaj ekzamenoj; familianoj de tiuj infanoj fariĝas pli bonhumoraj, esperplenaj kaj kunhelpas en la flegado; flegistoj kaj kuracistoj pli amike, bonhumore kaj  varmakore  traktas siajn pacientojn; teknikistoj, flegistoj kaj kuracistoj fariĝas pli kunlaboremaj kaj amikemaj inter si. Rektaj influoj je la sano de  pacientoj  estas klare dokumentitaj: mildigo de doloro, mildigo de angoro (ekzemple tuj antaŭ operacio), efika helpo por fari, ke infanoj restu tute senmovaj okaze de fakaj medicinaj ekzamenoj. Eksperimentoj pruvis, ke eĉ por faciligi artefaritan fekundiĝon ĝi montriĝis efika. Kaj dum flegado de sekse perfortitaj infanoj la klaŭna gajo multe helpas. Kaj plej grave:  feliĉigataj pacientoj prezentas pli bonajn reagojn laŭ klinika vidpunkto – eble pro influo je la imunosistemo.

Nun oni jam ne havas dubon: bona humoro kaj solidareco estas altvaloraj kuraciloj.

Vi povas aŭdi ĝin en Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

Kaj por ĉiuj aliinoj!

Ne gravas pri tiom, kiom diras la homojn pri la egaleco inter viroj kaj virinoj, oni estas malsimilaj en multaj da aspektoj, kaj unu de tiuj estas, homoj preskaŭ ĉiam ne sin gravas pri la posedaĵoj de virinoj, kaj virinoj, preskaŭ ĉiam sin gravas pri la posedaĵoj de viroj, ne riproĉi min por tio, tiuj estas aferoj de la naturo, aferoj de la homa instinkto.

Mi vidas ĉe Ah Negão

Leia Mais/Legu Plu... ►

Nesufiĉe da korpa kontakto

Kuracisto en Vieno ĵus publikigis libron pri soleco de homoj kaŭzita de manko de tuŝiĝoj. Li konstatas ke homoj ja tuŝas ekranon por sendi karesojn al siaj gekaruloj, sed apenaŭ havas la tempon por tuŝi sian partneron.

Sen tuŝiĝoj ni ne povas ekzisti, nur per ili ni lernas percepti nin mem. Ekonomipsikologoj jam delonge malkovris tuŝojn kiel vendakcelan trukon. Sed ni mem en la industria socio uzas nian palposenton ĉiam malpli. Estas dilemo de la interreta socio: Tra la reto ĉio eblas - escepte de tuŝoj.

Tuŝiĝoj kreas la "mi"-senton. Infanoj nur per palpado de la haŭto ricevas imagon pri si mem. Ili per tio fiksas sian korpan skemon. Kio estas interne, tio estas "mi", ĉio alia estas "ne-mi". Tuŝiĝoj tenas vin sur via vivovojo. Deprimo, soleco, sociaj timoj - ĉio tio povas kunrilati al manko de korpa kontakto. La palposento evoluas tre frue kaj restas preskaŭ senperde ĝis alta aĝo. Kaj tamen ni forgesas ĝin. Ankaŭ la kunligo inter korpa kontakto kaj sano estas apenaŭ esplorita. Dum infanoj havas naturan senĝenan aliron al korpaj kontaktoj, la barieroj kreskas kune kun la aĝo. La palposento degeneras, korpa kontakto limiĝas ofte al seksaj kontaktoj. Precipe maljunuloj fariĝas netuŝituloj. Aliflanke multaj malsanoj pliboniĝas se la pacientoj estas tuŝataj. Korpa kontakto bremsas agresemon.

Kaj kompreneble tuŝoj bonege taŭgas por manipuli. Kelnerinoj kaj vendistinoj pruveble enspezas pli se ili tuŝas siajn klientojn ĉe la brako. Eĉ nerimarkitaj tuŝoj kreas simpation kaj fidon. Ĉe eksperimento preterpasantoj kiujn oni senatente tuŝis estis pli ofte pretaj helpi ol netuŝitaj homoj.

Reciproka korpa kontakto tute facile plibonigas la kvaliton de partnereco. Se oni volas efektivigi tion je distanco, oni trovas ankoraŭ problemon. Inventemuloj cerbumas por transpontigi la distancojn en tuŝado. Jam troviĝas sur la merkato "karesa" ĉemizo kiu transportas pere de ĉeltelefono karesajn tuŝojn de la partnero.

Sed ekzistas ŝancoj por tuŝoj. La konscio pri la potenco de la tuŝoj kreskas. Por la hejma uzo la aŭtoro de la libro rekomendas kunkuŝi ĉiutage dum 20 minutoj. La bezono ja varias individue sed studoj montris ke 20-minuta masaĝo montris pozitivajn efikojn. Kaj tiaj 20 minutoj ne estas tro longa tempo por resti for de la ekrano.

Vi povas aŭskulti la artikolon en Esperanta Retradio

Esse conteúdo está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

La punktoj en la vojoj

La homoj, danke al sia fronta kortekso, la povo por defini la punktoj dum sia vivado kaj povas elekti la vojojn kiujn sekvi por "tien" atingi. Sed ankaŭ faktas ke plimultoj da homoj ne estas pensuloj fakte, tiuj homoj nur pensas kaj faras tiujn, kiujn lia estro ordenas lin, tiu okazas ĉe homoj en religiaj medioj, politikaj medioj, edukaj medioj kaj ĉiuj aliaj, do, estas laŭ mia pensado, kaj laŭ mi konkludas al mi mem, ke ne bonas oni konsumi tempon trovante ŝanĝi la homaron, oni devas ŝanĝi oni mem, kaj ekzerci tian ŝanĝadon.

Mi vidas ĉe Cinismo Ilustrado

Leia Mais/Legu Plu... ►

Bildo kaj imago

nenio estas ĉi tie por vidi

kiun diris ĉu diras bone scii

estas floro en la nigra etoso

malgravas kiel, sed kiu necesas trovi

ekzistante la koloro, ekzistas la hel'

tuŝante nin ĉiel, flugante apud blovo

ĉiam sur ni

vera peza etoso

kiun volas pri

tiu ne trapasi

estas vivo ke

ĉe nia mano

alportas tuta povo

mem ne kredante

ĝi estas tie

al ni parolante

tien kaj reen

haltita ie ajn

do ĝin trovi

aŭ ĉiujn aliajn

...

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Dolĉa alternativo

Rilate la tiel nomatan hejman popolmedicinon, mi neniam ĉesas admiri la saĝecon de praavinoj. De tempo al tempo, ankaŭ la moderna medicino devas rekoni tion.
   
Ĉi-foje mi aludas al ĝena problemo, kiun patrinoj kaj avinoj ofte alfrontas: la nokta tusado de etaj infanoj. En tempo de grandaj, mirindaj atingoj de medicino, oni tamen ankoraŭ ne trovis taŭgan solvon por tiu simptomo, kiu turmentas infanojn kaj iliajn patrinojn. Efektive, ordinaraj medikamentoj kontraŭ tio ne estas kontentigaj, unue pro tio, ke ili ne estas plene efikaj, due pro tio, ke ili foje agas en la cerbo de la etuloj, kie situas la “centro por tusado”. Iuj kontraŭtusaj drogoj eĉ povas kaŭzi malvigliĝon kaj  ĥemian dependon, se longe uzataj. Kaj prudento ĉiam rifuzas la ideon per drogo influi la delikatan cerbon de la malgranduletoj.
   
Tradicie, avinoj de longe rekomendas mielon kontraŭ nokta tusado. Ĉu tiu dolĉa alternativo estas vere efika, aŭ temas pri placebo? Ĉi tiu ŝajne naiva, negrava demando tamen okupis la paĝon de grava medicinrevuo Pediatrics, kiu publikigis zorge sciencan esploron pri ĝi, en ĉi tiu monato aŭgusto 2012.  Antaŭ enlitiĝo, centoj da infanoj trinkis po unu kulero da mielo. Oni uzis por la esploro tri specojn de mielo: el floroj de eŭkalipto, citrono kaj lamiacoj. (Rosmareno kaj salvio estas ekzemploj de lamiacoj.) La infanoj estis 1- ĝis 5-jaraĝaj. Oni detale kontrolis kaj notis la tusadon de la infanoj dum noktaj periodoj. Laŭ statistika analizo, mielo el ĉiuj tri tipoj estis pli efikaj ol placebo por mildigi noktan tusadon. Kaj plej bele: oni ne perceptis signifohavajn damaĝajn efikojn de tiu natura medikamento. La esploristoj konkludis: mielo ŝajne estas preferinda alternativo kontraŭ nokta tusado de infanoj.
   
Morala instruo: neniam ignoru avinan saĝon, antaŭ ol funde analizi la aferon.

Vi povas aŭskulti ĝin ĉe Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

De la tolereco!

Ho ve, se ne estus la bona tolereco inter ni, saĝaj kaj samtempe malsaĝaj homoj, estantoj, kio estus la kunvivado dum nia estado en ĉi tiu mondo, bela, jes, tre bela, sed ankaŭ tre, tro, ja, multe justa, kaj la justeco de la naturo oni ĉiam ricevas aŭ per malamo, aŭ per kaoso, do, tolereco, kontraŭ ĉio kaj ĉiuj, oni bezonu tian.

Mi vidas ĉe Ah Negão

Leia Mais/Legu Plu... ►

La plej feliĉa aĝo

Kiu kredus ke laŭ la kutima opinio la homoj en junula aĝo estas plej feliĉaj dum sia vivo, tiu ne trafas la veron. Laŭ plej novaj esploroj la mito pri la "ora junaĝo" estas erara: La plej feliĉaj homoj estas la 68- ĝis 77-jaruloj kaj ne la junaj homoj ĉirkaŭ la aĝo de 20 jaroj.

"Malforta, malsana, malbonhumora, pasiva kaj soleca": Laŭ vaste konata bildo pri altaĝaj homoj ili devus esti tiaj. Sed tio estas nur de jarcentoj malnovaj, ĉiam ripetitaj imagoj kaj antaŭjuĝoj. Tiel esprimas sian kritikon la esploristoj pri la alta aĝo Robert Kahn kaj lia kolego John Rowe. Ili eltrovis dum dekjara longtempa projekto ke preskaŭ 90 procentoj de la 65- ĝis 74-jaruloj tute ne plendas pri iaj malagrablaĵoj rilate al sia sano sed male estis tre entreprenemaj. Por tiuj homoj la partopreno en la vivo, amikecoj kaj socia gaja kunestado estas apud la sana nutriĝo la plej bonaj garantiantoj por juneca vivosento.

La oficiala usona statistiko pruvas ke altaĝaj homoj estas pli feliĉaj ol homoj en siaj mezaj aŭ junaj jaroj. La usona Nacia
Opiniesplora Centro en Miĉigano de jardekoj ĉiujare efektivigas reprezentivan enketon en la tuta lando. La rezulto montras ke ju pli la aĝo de homoj progresas des pli troviĝas pli kaj pli da tre feliĉaj homoj. Dum nur 28,3 procentoj de la 18- ĝis 27-jaruloj indikis ke ili estas tre feliĉaj, la 68- ĝis 77-jaruloj atingis la plej altan feliĉon je apenaŭ 38 procentoj. Tiu procentaĵo malaltiĝis ĉe la 77- ĝis 83-jaruloj al 34 procentoj.

Kaj kio pri la esperantistoj? Ĉu ankaŭ ili estas plej feliĉaj nur en la alta aĝo? Eble en tiu homgrupo la bildo estas iom alia: Junaj homoj povas ĝui la kunestadon kun aliaj gejunuloj el aliaj landoj pere de la Internacia Lingvo en alta grado, certe pli ol samaĝuloj kiuj ne parolas Esperanton, kaj tio alportas pli altan gradon de feliĉo.

Por la meza generacio Esperanto ne alportas grandan avantaĝon, dum la altaĝuloj kiuj disponas pri sufiĉe bona sano kaj ankaŭ sufiĉe da mono povas vojaĝi kaj tiel partopreni en la tutmonda komunumo de Esperanto-parolantoj. Se temas pri mi mem, la ebleco ĉiutage redakti kaj paroli sonartikolojn por la Esperanta Retradio alportas al mi grandan feliĉon kaj mi jam nun kuraĝas diri ke en mia aĝo mi nun sentas min plej feliĉa. Kio pri vi? Ĉu vi simile sentas?

Vi povas aŭdi tiun artikolon ĉe Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

Tago post tagon!

Tiu estas la vivo de ni, homoj kiujn devas labori ĉiun tage por konservi tiun sistemaĉon, kiu nur faras fikigi nin ankaŭ ĉiu tage, bone, se vi uzas kravaton, vi almenaŭ povas ludi imitante je vi, kiun vi vidas en tiu bildo, ridu! :D

Mi vidas ĉe Cinismo Ilustrado

Leia Mais/Legu Plu... ►

Kiom da muzikoj?

Muziko estas sendube, la plej praktikita kaj konsumita parto de la homa kulturo, ĉiuj kulturoj havas kaj faras siajn proprajn muzikoj, vidu bone, en Brazilo, ekzemple, oni havas Forró, Baião, Samba, Sertanejo, Maracatu, Frevo, kapoejro muziko kaj aliaj, sed, poste la ebleco de aŭskulti muzikon per komputiloj, kaj kreado de dosieroj tiaj kiaj mp3, ogg, wmv kaj aliaj, aŭskulti multaj muzikoj fariĝis tute facila afero, antaŭe tio, oni aŭskulti nur per bendoj kaj viniloj, do, ni nur aŭskultis muzikojn kiuj vere plaĉis onin, poste la kreado de KD, la aferoj faciligis, sed, nun, oni facila havas milojn da muzikoj, kaj, okazas tiaj aferoj, kiel bone montras la bildon!

Mi vidas ĉe Cinismo Ilustrado


Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Gestolingvoj mondskale

Multaj homoj ankoraŭ kredas ke gestolingvoj estas puraj "signolingvoj" kun izolitaj bildecaj gestoj. Sed la lingvistiko jam delonge rekonas tiujn lingvojn kiel plenvalorajn lingvojn. Ili disponas pri propra gramatiko (kiu tute ne rilatas al la gramatiko de la koncerna sonlingvo) kaj pri abstraktaj konceptoj kiel ekz. personaj pronomoj.

Mondskale ekzistas ĉirkaŭ 200 gestolingvoj kaj ili estas parte tre malsamaj. Tiel ekz. usonaj kaj britaj uzantoj de sia respektiva gestolingvo apenaŭ povas kompreni unu la alian - la usonano kaj la franco aliflanke havas mapli da problemoj, ĉar la usona signolingvo (ASL) deriviĝas el la franca signolingvo (LSF).

En la germanlingvaj landoj ekzistas apud la germana gestolingvo (DGS) ankaŭ lingvo por Aŭstrio kaj alia por Svislando. Kaj tiel necesas interpreti ne nur inter sonlingvo kaj gestolingvo sed ankaŭ inter diversaj gestolingvoj. Tamen tia fremdlingvo ne estas tute nekomprenebla por uzanto de certa gestolingvo, ĉar kelkaj signoj (ekz. la numeraloj) estas internacie kompreneblaj.

Oni ankaŭ klopodas pri mondskale unueca gestolingvo sed simile al la internacia sonlingvo Esperanto la sukceso estas tre limigita. Nur ĉe internaciaj konferencoj jen kaj jen la internacia signolingvo "Gestuno" estas aplikata.

Gestuno estas planita signolingvo, kiun ekdiskutis la Unua Monda Kongreso de la Monda Federacio de Surduloj en 1951.
En 1973, komitato kreis kaj normigis sistemon de internaciaj signoj. Ili penis uzi la plej kompreneblajn signojn el diversaj signolingvoj por ke la lingvo estu pli facile lernebla. En 1975 la komisiono eldonis libron kun preskaŭ 1500 signoj, sub la aŭspicioj de la Brita Asocio de Surduloj.

Gestuno ne havas difinitan gramatikon, kaj tial iuj diras, ke ĝi ne estas vera lingvo. Konversacio en Gestuno povas uzi la gramatikon el iu ajn signolingvo. En la 1980-aj jaroj Gestuno evoluis al Internacia Signo, uzata inter Surduloj kiuj uzas signolingvojn el malsamaj landoj. Surduloj uzas Internacian Signon ĉe internaciaj kongresoj, ekzemple la Mondaj Surdulaj Ludoj kaj la Mondaj Kongresoj de la Monda Federacio de Surduloj.

La nomo "Gestuno" devenas de la itala kaj signifas "la unuiĝo de gestolingvoj (signolingvoj)". Nuntempe la nomo Gestuno estas tre malofte uzata. - Hodiaŭ oni parolas pri Internacia Signo aŭ Internacia Signolingvo.

Vi povas aŭskulti ĝin en Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

Bildo kaj imago

bufraj spacoj nepenseblaj, bufraj limigoj neatingeblaj
cirkumstancioj ĉirkaŭas la menso, aferoj ne direblaj
vidado vere tuŝebla, neniam estas kiel la penso

...

ho ve, la morton homo vidis, kaj nun ĝi ĝin komprenas

ĝi ĝin trafas, ĝi ĝin atingas, ho ve, tiu estis kiun ĝi diris

kaj mem se mia mano ne tuŝas, mia animo tien paŝis

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (espcepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Kafo, mirinda drogo

Antaŭ multaj jarcentoj, paŝtisto en Etiopujo rimarkis, ke liaj kaproj pli aktive saltas kaj kapriolas, post kiam ili manĝis iujn ruĝajn fruktetojn el nekonata arbetaĵo. Li tute ne povus prezenti al si, kian gravan drogon li eltrovis, kiam li alportis la fruktojn al monaĥoj, kiuj unuafoje preparis kafon. Tiu trinkaĵo fariĝis preskaŭ universale ŝatata kiel stimulaĵo. Kaj lastatempe oni  emas klasigi ĝin kiel veran medikamenton – mirindan drogon.

La prestiĝa usona medicinrevuo “New England Journal of Medicine” publikigis ampleksan artikolon pri kafo, kiun la retejo “Medscape” republikigis, listigante dekon da bonfaraj efikoj  je la homa sano. Ni faru resumon:

-    eble ŝajnas kontraŭdire, sed kvankam kafo nelonge plialtigas sangopremon, tamen ĝi forigas inflamajn substancojn  el  la sango, plimultigas la “bonan” kolesterolon, evitas arteriajn ŝtopiĝojn kaj misfunkciadon de la koro;

-    unu ĝis tri tasoj da kafo malpliigas je multaj procentoj la riskon de cerbaj arteriaj ŝtopiĝoj;

-    modera kvanto da kafo malpliigas la riskon de tipo 2-diabeto  – kompreneble se oni trinkas ĝin sen sukero; krome, manĝi  nerostitajn grajnojn helpas malgrasiĝon;

-    pro  siaj kontraŭoksidaj kaj kontraŭmutaciaj efikoj, kafo parte protektas kontraŭ iuj kanceroj de la utero, mamo, haŭto, kapo, kolo kaj prostato;

-    modera kafotrinkado parte helpas konservi la kognan kapablon, kaj tial evitas tendencon al demenco; same rilate al Parkinson-malsano kaj aliaj cerbodegeneriĝoj, precipe lige al maljuniĝo;

-    post kafotrinkado, la cerbo produktas substancojn, kiuj helpas eviti depresion;

-    kafo iom mildigas la kazojn de hepata cirozo kaj hepatito, kaj malpliigas la riskon de evoluo al hepata kancero kaj “trograsa hepato”;

-    krome: kafo stimulas produktadon de larmoj (do ĝi helpas ĉe kazoj de “sek-sindromo”), iom helpas kontraŭ podagro kaj iuj tipoj de infektoj.

Tamen… kiel ĉio en la vivo, ĝi ne estas perfekta drogo.  Ĝi ankaŭ alportas riskojn, precipe se malmodere trinkata: plialtiĝo de sangopremo, maltrankvileco, nedormemo, tremetado, pligraviĝo de glaŭkomo. Kaj subita ĉesigo povas kaŭzi simptomojn.
Tamen, kontraŭmetante bonfarojn kaj malbonfarojn, la rezulto estas tre pozitiva, koncerne kaftrinkadon: 13-jara observado montris, ke ĝi malpliigis je 10 procentoj ĉiaspecajn mortokaŭzojn. Nun, oni rajtas diri, ke tiu bongusta trinkaĵo ne estas nur la plej agrabla parto de la mateno.

Vi povas aŭdi ĝin en Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

Poŝtelefona baterio

Vi devas ĉiam memori pri tiu bildo antaŭ uzi tutan ŝargon de via poŝtelefona baterio, ĉar en la fino, vi povas necesi, aŭ por grava pensado, bezoni, vian ŝargon, kaj ne havos ĝin.

Mi vidas ĉe Cinismo Ilustrado

Leia Mais/Legu Plu... ►

Facebook nur klikante!

Facebook estas granda komunumo, la tutmonda plej granda, kaj por tio, homoj ĉiam prezentas novajn formojn por vi bone interkomuniki kun aliuloj ĉe tiu ilo, do, jen estas novaj formoj por vi bone montri, nur klikante per muso, kiu vi sentas.

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Sed li diris "fekaĵo"!

Oni scias ke infanoj rapide lernas ĉiujn aĉajn aferojn, sed multe da gepatroj ne scias ke plaĉas al infanoj ankaŭ, tute moki siaj gepatroj, precipe tiuj, kiuj volas aŭskulti siaj gefiloj dirante patron/patrinon!

Mi vidas ĉe Ah Negão

Leia Mais/Legu Plu... ►

Flugu, knabon, flugu!

Mi jam vidis multfoje ke oni devas ĉiam instrui pri la vero, kaj oni ne devas multe fantazii la aferojn, inkluzive kiam oni instruas la purajn kaj malspertajn infanojn, bone, iam estis, patrino diris kaj rediris al sia filo pli aĝa, "bone zorgu vian frateton, li estas anĝelo", kaj partino ne bone edukis sian filon sed televido tion faris, li lernas per ĝi ke anĝeloj estas ĉiam blondaj, blankhaŭtaj, blukoloraj aŭ verdkoloraj okulaj knabetoj kaj havas flugilojn por feliĉe flugi, do, la naiva knabo, tiam, volis vidi sian fratenton flugi!

Mi vidis ĉe Ah Negão

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Kartezia ĉarto!

Bone, al  vi ke estas scivolema, povas serĉi pri la temo, kaj al vi, ke estas tute saĝulo, saĝintulo de la ĉiaj kaj ĉiuj aferoj, nur elektas vian prefereblan opcion kaj lasu min pace!


Mi vidas ĉe Cinismo Ilustrado

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Sukcesa metodo por reverdigi la Sahel-zonon

Inter la sahara dezerto en la nordo kaj la tropika pluvarbaro en la sudo en Afriko troviĝas la Sahel-zono kiu pro ĝia uzo kiel farmlando pli kaj pli dezertiĝas. Por haltigi tiun dezertiĝon kaj por reverdigi la Sahel-zonon multaj programoj de internaciaj organizaĵoj estis konceptitaj sed ili plej ofte ne alportis la deziratan sukceson. Ekzemple la plantado de arboj montriĝis senesperiga malŝparo de mono, ĉar 80 procentoj de la plantitaj arbetoj pereis.

Unu metodo de reverdigo tamen bonege funkcias. Ĝin eltrovis antaŭ 30 jaroj la aŭstraliano Tony Rinaudo kiu venis tiam kiel fakulo por reverdigo al Niĝero, unu el la landoj kiu troviĝas meze en la Sahel-zono. Kiam li vidis unuafoje kiel tiam aspektis la lando, li estis ŝokita, ĉar ĉie li vidis sekiĝon kaj dezertiĝon. Sur la grundo oni mezuris temperaturon de 60 gradoj kaj estis multaj plantaj malsanoj kaj damaĝigaj bestoj kiuj detruis la rikolton. Li spertis ke la plantado de arboj ne funkciis kaj li pro tio senesperis.

Unu tagon li survojis per sia aŭtomobilo kaj devis halti pro paneo de la pneŭoj. Kiam li ĉirkaŭrigardis li vidis la saman bildon kiel ĉie en Niĝero - nur sekiĝintan landon, jen kaj jen malgrandajn arbustojn aŭ ĝermaĵojn de arboj kiuj elstaris el la sabla grundo. Kiel en multaj regionoj de la lando ankaŭ tie iam estis arboj. Tony rigardis la arbustojn kaj plantojn pli precize kaj malkovris ke sub la grundo estis multaj ĝermaĵoj kaj restoj de radikoj. "Ĉu eble en tiuj radikoj kaj ĝermaĵoj estas ankoraŭ vivo?", li demandis sin. Por ekscii tion li faris teston en la regiono kaj baris areon en kiu la bestoj ne povis forvori la ĝermaĵojn kaj la homoj ne povis kolekti lignon por fari fajron.

Post iom da tempo multaj plantoj ekĝermis kaj kreskis. Sur la malnovaj trunkoj de arboj oni lasis nur la plej fortajn novbranĉojn kaj je la ĝenerala surprizo jam post tre mallonga tempo rekreskis malgranda arbaro. Tio estis la remalkovro de malnovega metodo por reverdigo. Oni nomis ĝin "farmiste mastrumata natura regeneriĝo - FMNR".

Tony ekkonis la nekredeblajn eblecojn kiuj malfermiĝis, sed por tio li bezonis la subtenon de la farmistoj en Niĝero. Ankaŭ la registaron li devis havi je sia flanko. Komenciĝis longa vojaĝo. Oni ne povis kredi ke per tiu simpla kaj malmultekosta metodo eblas reverdigi la landon. Sed post multaj prelegoj kaj vojaĝoj li sukcesis konvinki kelkajn farmistojn pri sia ideo kaj persvadi ilin fari provon. La farmistoj lasis laŭeble multajn arbojn kreski sur la kampoj kaj jam post mallonga tempo ili konstatis ke parte la rikoltoj duobliĝis.

La arboj donacis ombron kaj tiel protektis la semaĵon kontraŭ la bruligantaj sunradioj. La radikoj kiuj etendiĝis multajn metrojn en la profundo konservis la humidecon en la grundo, birdoj revenis kaj disvastigis per siaj ekskrementoj semojn de aliaj plantoj kaj arboj. Oni ankaŭ konstatis ke ŝanĝiĝis la mikro-klimato kaj ke ĝi fariĝis pli humida kaj pli malvarmeta. Hodiaŭ preskaŭ la duono de la agrikultura grundaro per tiu metodo estas reverdigita. La farmistoj kiuj aplikis ĝin nun decide pli bone fartas.
La branĉoj kaj folioj de la arboj estas rikolteblaj kaj povas esti vendataj kiel porfajra ligno kaj porbesta voraĵo. Jen kaj jen farmistoj vendas arbojn kiel porkonstruan lignon. Tiel plialtiĝas la vivenspezo de la farmistoj kaj de tiu mono ili povas aĉeti nutraĵojn por siaj familioj.

Tony ne laciĝis raporti pri la nova metodo ankaŭ en aliaj landoj. Li tiel ĉie revekis la konscion kiel gravaj arboj estas por sukcesa agrikulturo kaj por pli bona vivo. Afriko estas la kontinento kun la plej granda diverseco de arboj. Kreskas tie pli ol mil specioj. Multaj el tiuj arboj per siaj folioj sterkas la grundon kaj provizas tra la radikoj la grundon per vivnecesaj nutraj substancoj.
Tony povis konvinki multajn registarojn ŝanĝi la koncernajn leĝojn. En multaj afrikaj landoj nur la registaro disponas pri rajtoj je la lando kaj grundo. Sed nur se la farmistoj kaj komunumoj posedas la rajton je la grundo kaj la tie kreskantajn arbojn, tiam ankaŭ ili zorgas pri ili.


Aŭdu ĉion en Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

Rulĉaretoj por bestoj

Injekcimortigi hundon ĉar ĝi ne plu kapablas kuri? Tion Markus van den Boom ne volis akcepti kaj li konstruis rulĉareton por sia karulo. Nun li estas specialisto pri rekapabliga tekniko por bestoj. Ĉu la hundoj estas grandaj aŭ malgrandaj, la rulĉareto ebligas al ili ekkuri surprize rapide.

Restis ankoraŭ unu semajno por vidi ĉu la hundo ricevos injekcion aŭ ne. La germano Markus van den Boom el Bochum volis savi la vivon de sia malsana hundo. Ĝi ne plu kapablis kuri kaj lia kunvivantino kiu estas bestokuracistino jam anoncis doni al la hundo la mortigan injekcion se la hundo ne pli bone fartos post 7 tagoj.

En la interreto li serĉis eblecojn savi sian hundon - kaj li trovis ion. Firmao ofertis rulĉareton por bestoj. Sed la firmao situis en Usono kaj do la liverado daŭrus 6 semajnojn. Tio estis tro longa tempo por van den Boom. Tial li komencis mem konstrui ĉareton. Pri la rezulto eĉ li mem miris: "Mia hundo kuris per tio kvazaŭ ĝi ne neniam estus farinta ion alian."

Lia nuna edzino komence estis skeptika pri la ideo por rulĉareto. "Sed se oni vidas kiom da vivokvalito la hundoj rericevas, oni pensas alie." En la bestokliniko en kiu ŝi laboris, la sukceso rapide famiĝis kaj tial alvenis unuaj mendoj. Antaŭ iom pli ol 3 jaroj estis jam tiom ke van den Boom rezignis pri sia posteno kiel ortopediteknikisto kaj fariĝis memstara.

Lia firmao nomiĝas "Rehatechnik für Tiere" (rekapabliga tekniko por bestoj). Intertempe li tie konstruas novan ĉareton preskaŭ ĉiutage. Kaj li eĉ ne akceptas ĉiun klienton. "Se mi vidas ke la besto sentas fortajn dolorojn, tiam mi rifuzas la komision". Laŭ li kelkfoje tamen estas preferinde doni al la besto la injekcion. La protekto de bestoj havas prioritaton kaj li ne volas gajni monon je kostoj de la bestoj.

Ĉiu ĉareto estas tajlorita unikaĵo, la vendoprezo situas inter 300 ĝis 600 eŭroj. Laŭ la grandeco de la hundo li prenas radojn de respektiva diametro. La portantan kadron li mem kunveldas kaj la jungilaron kiuj ĉirkaŭas la bruston de la hundo li mem kudras.
Eĉ liaj najbaroj ankoraŭ miris kiam la hundoj kurveturis per la funkcipreta ĉareto antaŭ lia garaĝo. Kaj multaj apenaŭ povis kredi ke li eĉ gajnas monon per sia negoca ideo. Lamiĝoj de la malantaŭaj gamboj ĉe hundoj ne estas maloftaj, ĉu en kazo de artrozoj, de malapero de karno aŭ de kadukiĝo.

Kiel vi povas vidi en la retpaĝaro de "Rehatechnik für Tiere", lia firmao estas sukcesa kaj jam havas filion en Svislando. La bonan funkciadon de la rulĉaretoj vi povas vidi en du aldonitaj filmetoj

Vi povas aŭdi ĝin en Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

Pri la Bosono de Higgs

Komputile generita bildo de Interago de Higgs

Bosono de Higgs estas bosono malkovrita je la 4-a de julio 2012 per la CERN danke al ĝia granda koliziigilo de hadronoj. La rezulto de la laboro de CERN sugestas ke la Bosono de Higgs ekzistas. Plia esploro estas necesa. Sciencistoj opinias ke ĉi-tiu bosono donas mason al elementaj partikloj.



Se aperos esperantan subskribaĵon mi ŝanĝos, do, dum tio, legu hispane! :D

Leia Mais/Legu Plu... ►

Karaktero de la virinoj dependas de siaj mamoj

En RT aperas mirinda novaĵo kiu diras pri la karaktero de virojn, laŭ italaj sekslogiistoj, la formo de virinoj mamoj estas tutcerte difinilo de sia karaktero, ili trovas ekspliki tion uzante fruktojn kiel ekzemplo por montri la rezultoj de siaj studoj, mi faras etan resumon de la hispana novaĵo.

melono: Tiaj virinoj, kiuj estas mamoj grandaj kaj ronda, kiel melono, ŝajnas esti bonaj hemjestrinoj, sed vere, ili ne estas, plaĉas al ili bone manĝi kaj esti laŭtitaj, ili estas seksume trankvilaj kaj plaĉas al ili bonaj aventuroj.

citrono: Se al vi plaĉas virinoj kiuj estas flirtemaj, spontanaj kaj kapablaj je ridi de si mem, elekti virinoj kiuj estas limonmamoj.

ananaso: Virinoj kiuj estas mamoj kiel ananasoj estas inteligentaj, amemaj kaj fidemaj, kaj al ili esperas bone sukcesas je siaj profesiaj karieroj.

oranĝo: Virinoj kiuj estas mamoj kiel oranĝoj estas konservemaj kaj sociaj, sed seksumado ne multe interesas al ili.

ĉerizo: La "ĉerizaj virinoj" estas la plej ĉarmaj, ĝojaj kaj bonaj amfitrionoj, sed seksumado ne estas ilia forta punkto.

piro: Virinoj kiuj estas mamoj kiel piroj povas plaĉi tiuj kiuj volas bona seksumado, ĉar seksumado allogi tiajn virinojn je ilia ĉiajn manieroj, kaj samtempe ili povas esti amemaj kaj religiaj.

El hispana RT



Esse conteúdo (exceto vídeos) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte videoj) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Aragja Eko-Krio (1995)

ARAGVAJA EKO-KRIO - La Esperanto-video Aragvaja Eko-Krio, originale verkita en Esperanto, gajnis la unuan premion en Belarta Konkurso de UEA, en Tampereo - Finnlando - julio 1995. Ĝi rakontas pri la Aragvaja regiona Historio, la indiĝenaj unuaj loĝantoj, ekologiaj kaj turismaj monumentoj de Aragvaja baseno, kun negativaj homaj influoj kaj eblaj solvoj far de la Gardantoj de la Naturo, ene de la Brazila Geodezia Centro. Ĝi estis produktita de Societo Gardantoj de la Tero, BEL kaj TV Araguaia-SBT - Barra do Garças - Mato Grosso. Reĝisorita de Ciro Gomes de Freitas - Skipo: Amarílio Carvalho, Wagner Ribeiro, Clevton Donini kaj aliaj. Entuta Tempodaŭro: 30 Min. En youtube ĝi estas dividita en tri partoj.

O Vídeo Grito Ecológico do Araguaia, originalmente produzido em Esperanto, foi o ganhador do primeiro prêmio do Concurso de Belas Artes da UEA, em Tampere - Finlândia - 1995. Ele narra sobre a História regional do Araguaia, seus ocupantes ancestrais os índios. O documentário mostra ainda suas riquezas naturais e monumentos ecológicos do Araguaia, com seus impactos antrópicos e alternativas de soluções, dentre outras, através do Movimento Guardiões da Natureza, no Centro Geodésico do Brasil. O documentário foi produzido pela Sociedade Guardiões da Terra, BEL e TV Araguaia, atual TV Centro-Oeste, em Barra do Garças - Mato Grosso. Foi dirigido por Ciro Gomes de Freitas - Equipe: Amarílio Carvalho, Wagner Ribeiro, Clevton Donini e outros. Duração integral de 30 Min. No Youtube ele está dividido em Três partes.

Leia Mais/Legu Plu... ►

Kiel oni faras argilan vazon

La ceramikisto Pedro Ullate López detale prezentas la tutan procedon por elfari argilan vazon. La muzikgrupo Esperanto Desperado donas apartan etoson al la filmo per sia muzikpeco Hotel Desperado, eldonita de Vinilkosmo.

Leia Mais/Legu Plu... ►

TAKE - Tutamerika Kongreso de Esperanto

Tiu ĉi filmeto temas pri la kongresego: 8-a TAKE (Tutamerika Kongreso de Esperanto), 46-a BKE (Brazila Kongreso de Esperanto), kaj 31-a BEJK (Brazila Esperantista Junulara Kongreso). Ili okazis kune en julio 2011, en urbo San-Paŭlo, Brazilo. Se ĝin vi ŝatos, bonvole lasu vian komenton sube! Ha, vizitu lian blogon.

Leia Mais/Legu Plu... ►

Drogo uzado aŭ nura frenezulo!?

Mi povas dedukti ke tiu ulo ne estas droganto sed nur frenezulo, sed mi memorigas vin, Marihuano ne estas drogo, estas bona kreskaĵo, herbo, kaj estas ankaŭ tre potenca kuracilo, kiun povas sanigas multe da malsimilaj malsanoj, kaj estas ankaŭ krudaj materialoj por multaj aĵoj  uzita por ni, kiel vestoj, paperoj, oleoj, bruleblaĵoj, manĝaĵoj, drinkaĵoj kaj trinkaĵoj kaj multaj aliaj aferoj, nu, Marihuano estas la plej potenca kaj la unika "krima" kreskaĵo en la tuta mondo.

Mi vidas ĉe Ah Negão

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Lipmovoj

Lingvo eble evoluis el ŝmacado  
              
Kiel la homoj lernis paroli? Esploristoj pri primatoj supozas ke ŝmacado povus ludi gravan rolon. Ili rigardis al la buŝo de makako-simioj kaj trovis movojn kiuj aperas ankaŭ dum homaj babiladoj.

Simioj regas la kompleksajn rapidajn movojn de lipoj kaj gorĝo kiuj necesas por la parolado. Tion eltrovis internacia teamo de esploristoj per observoj ĉe makakoj. Pro tio la esploristoj kredas ke mallaŭta ŝmacado de la lipoj eble estis unu el la originoj de la homa lingvo.

Kontraŭe al la senvola vokado, gruntado kaj gorĝa bruado de la simioj la movoj de la vizaĝo kaj de la lipoj estas konscie regataj kaj la simioj aktive uzas ilin por komunikado. Tiuj movoj plenumas per tio gravan antaŭkondiĉon por lingvo. Tio apogas la tezon ke la radikoj de la homa lingvo ne kuŝas en la sonoj de la primatoj sed en ilia mimiko kiun ili uzas por komunikado.

Multaj simio-specioj ŝmacas en afablaj situacioj, ekzemple kiam renkontiĝas patrino kaj ido. Kvankam temas en tiu kazo pri mallaŭta bruaĵo ("p p p p"), ĝi ne estas akompanata de sonigo kiu estiĝas per vibrado de la voĉkordoj en la laringo. Se oni supraĵe observas tion, la lipoŝmacado ŝajne realiĝas nur per rapida malfermado kaj fermado de la lipoj. Ke tio ne estas la kazo, tion nun montris esploristoj de la universitato Vieno kaj de la Princeton-universitato en Usono. Ili esploris la movojn de la buŝa kaj faŭka kavo dum la lipoŝmacado de la makakoj  helpe de rentgenaj filmoj.

Kaj tiuj filmoj montras ke temas pri sufiĉe kompleksa konduto. Dum la lipoŝmacado okazas rapidaj kaj kunordigitaj movoj de la lipoj, de la makzelo, de la lango kaj de la langa osto. Kun ofteco de 5 cikloj po sekundo laŭ la esploristoj tiuj movoj okazas krome en simila rapideco kiel la homa lingvo.

Kvankam la lipoŝmacado supraĵe similas al imita maĉado, tamen la veraj sinsekvoj de la movoj konsiderinde diferenciĝas de tio. Ili similas pli al sinsekvoj kiuj en la areo de la buŝo kaj de la laringo okazas dum ŝanĝo de vokaloj al konsonantoj dum la parolado. Krome ili okazas je duobla rapideco ol la normala maĉado.

Kiel la esploristoj raportas, ankaŭ aliaj simio-specioj, inter ili la ĉimpanzoj, per tiuj lipomovoj povas ankaŭ produkti bruaĵojn. Ili igas siajn lipojn vibri kaj tiel eligas laŭtan ŝmacadon kaj eksplodan bruaĵon. Tiuj formoj de esprimo evidente estas vole regataj. Alie ol la blekado kaj gruntado eblas lerni ilin.

Ekzemple orangutangoj kapablas lerni la fajfadon. Ankaŭ en tiu kazo la bruaĵo ekestas per movoj de la lipoj kaj de la lango kaj ne de la laringo. Laŭ kompreno de la esploristoj tiuj observoj indikas ke la origino de la homa lingvo fontas el du komponentoj: El senvolaj sonoj kiuj estas produktataj de la voĉkordo en la laringo kaj el rapidaj, lernitaj movoj de la trairejo de la vokaloj.
Ankoraŭ en mallumo troviĝas la origino de la kantanta, melodia komponento de la homa lingvo kiu postulas regadon pri la laringo.

Vi povas aŭdi ĝin en Esperanta Retradio

Leia Mais/Legu Plu... ►

T-ĉemizo nun ruĝa koloro!

Mi konas homojn kiuj agas simile kiam iu misuzas akuzativon! Streĉa, tre streĉa okazo!

Mi vidas ĉe Ah Negão

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Bona flirto por uzi en festoj!

Mi ne havas multe pri tion diros, sed se vi estas kuraĝa homo, vi povas provi uzi tian flirton iam kaj malkovri kion okazas poste la uzado de tiaj vortoj, diru al ni se vi provos, oni petas! :D

Mi vidas ĉe Ah Negão

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo(escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Bildo kaj imago

...

 kvita kun la propra destino kiu estas?

unu saĝa maljunulo, tiu knabo ĉiam lertas

certas, parolis pri estonto

legas, malĉastaj vortoj sen honto

malantaŭajn spurojn lasas nuntempaj tagoj

homoj kiujn lernas, je malbelaj skribmanieroj

mirindaj vizaĝoj, tute skribindaj

mirindaj belaĵoj, neeble tuŝindaj

oni diras kaj mi diris ankaŭ

kvita, ni ne estas ankoraŭ

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Demando, bona demando!

Estas la laboro de ĉiuj geinstruistoj instrui la homojn, demando estas ĉiam certa afero ĉar neniu naskiĝas jam sciante pri la aferoj, sen demandi (kaj poste bone aŭdante) oni ne povas bone lerni nenion, kaj respondoj de niaj demandoj ne estas nur en vortoj diritaj, sed ankaŭ en vortoj presitaj en libroj, ĉar tiu, demandu ĉiam, kaj ne gravas kian demandon, ĉiam faru vian demandon! :D

Mi vidas ĉe Ah Negão

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Dume en Aŭstralio

La naturo ne postulas multajn el ni, vi devas, kiel mamulo, nur serĉi manĝaĵon kaj akvon, post, enstomikiĝi ili, kaj post, elstomikiĝi ili, sed mi rimarkas multajn aferojn en naturo, ĉar plaĉas al mi multe lerni kun aferoj ke ĝi povos instrui kaj la bonaj bildoj kiuj ni povas havi de ĝi estas simple, tute mirinda! Homoj sendube, estas nur bestoj kiuj povas fari ilojn, nure simio.

Mi vidas ĉe Ah Negão

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Mi akiros stirpermisilon!

Mi neniam estas je tia situacio, sed vi devas esti ĉiam tute atenta pri eraroj, kiam vi ne agas laŭ la leĝo, vi povas provi mensogi, estas bona maniero por eliri el malbonaj situacioj, sed neniam uzu la ekskuzon "mi akiros stirpermisilon", al policistoj tio tute ne plaĉas, kaj tio povos esti komenco de malbona nokto en malliberejo, kaj vi ne volos tion, ĉu ne! :D

Mi vidas ĉe Ah Negão

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

#CtrlCCtrlVeja

Hodiaŭ estas tago tute bona por uzi tian humurbildon, ĉar la revuo Veja, estas denove temo de riproĉoj kaj ŝercoj, ĝi estas semana revuo el Brazilo, nuntempe estas la plejgranda kaj fama en Brazilo, kaj la lastas temo de la revuo estas denonco pri granda skandalo en Brazilo, sed la revuo diris ke la raportaĵo estas farita el dokumento tute ekzkluzive, sed alia granda revuo el Brazilo nomita "Carta Capital" malkovris ke ne, la "granda" raportaĵo de Veja estas nure "Ctrl C+Ctrl V" de aliaj mezkomunikiloj, ĉar tio, homoj en twitter mokoj pri Veja kun la etiketo "#CtrlCCtrlVeja", kaj tio ne estas la unua fojo ke tio okazis. Vidante tion, mi ne povas prokrasti plu kaj mi devis sendi tion afiŝon, do, se al vi plaĉas legi revuojn kiujn manipulas legantojn, vi povas legi tute trankvile Veja.

Mi vidas ĉe Nadaver


Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Tondi viajn rilatojn

Mi scias pri kion vi povas estas sentante, via ino estis tute pimpa, sekloga, kia pugo, kia mamoj, vere, vere, vere, ŝi estas tute pimpa, sed post 2 semajnoj fikante multe vi ekrimarkis, "frat! kiel tiu virino estas ĝena!", do nun vi volas pensi manieron por finigi la rilaton (aŭ amrilaton) kaj ne scias kiel, ne zorgu bubon, mi, la bona amiko de vi alportas al ĉiuj bona manlibro kiu bone scias vi kiel fari tion (kaj ankaŭ faros, por estontaj okazoj) tute trankvile kaj tute intuicie, facile kaj rapide lernita, nun vi povas lerni kiel esti granda aĉulo (aŭ fekulo) por virinoj! :D

Mi vidas ĉe Cinismo Ilustrado

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Nuntempa senlaboristo

Tio sendube ne funkcias por laboremaj homoj kiuj ĉiam volas esti farinte ion, nu, vi scias, homoj kiuj enlitiĝas dimanĉo (nur estas alia tago post mi dormi kaj maldormi! :D) meznokto kaj ellitiĝas lundo 5 matene tre feliĉa por unu pli labora tago, kaj vi pensas, "bubo, tiu ulo estas tute freneza, mi ne farus tion, nepre!", mi kongruas kun vi, mi ankaŭ ne farus tion! :D

Mi vidas ĉe Cinismo Ilustrado
 
Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Bildo kaj imago

Tiom da vizaĝoj

Kiom da kulturoj

Respekti mi petu

Kunsenti mi sentu

Kion diras via vidado?

Nenion faras via koro!

Iam ili ĉiuj estis

Kiam oni tion deziris

Kiun volis, silentiĝis

Mi ridas kaj vi mokas

Ĉar moko ni unuiĝas

Kial vi fariĝas mia amiko

Amikiĝos kontraŭ prezo

Multekosta prezo certe

Certa loko, nenio kutime

Mia vivo komenciĝas ie

Tie vi vivas, sen esti nenie

Por prapatroj, oni konas ĉie

Oni timas vian penson

Oni mokas vian mienon

Pri vi Oni Mirigas

Vi bone nin ĝojigas

Du aferoj, du vivoj

Via koloro bela, ĉiam bunta

Senkulpa, ĉasta, tute sovaĝa

 Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Ne moku plu la lernejestron!

Por multe da tempo mi pensis ke lernatoj estas la unikaj homoj en la lernejo kiu sentis tion, bone, jes, mi multe mokis la lernejestron, do, nun, mi diras, pardonu, sed mi devas diri nome la veron, estis tre mojosa! :D

Mi vidas ĉe Ah Negão

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Eliris el ŝranko

Ne ŝokiĝos kaj nek malprovos se via filo diros al vi "patro, mi estas samsekmulo", kaj ankaŭ ne volu antaŭjuĝi lin aŭ neniun alian, ĉar la homoj jam naskiĝas samseksa aŭ aliseksa, do, nur akceptu, sekvu vian vivon kiel ĉiam estis kaj estu feliĉa, kune kun via filo aŭ gefiloj! :D

Kaj por vi ke nenion komprenis, en Brazilo, "eliri el ŝranko" estas dirmaniero por kiun volas preni sur sin esti samseksmulo.

Mi vidas ĉe Ah Negão

Esse conteúdo está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Kio dato estas!?

Bone, ankoraŭ trovante lerni Esperanton, kaj tion vidante, mi nur povas diri al vi ke, ĉiam, nepre ĉiam, metu la kvar nombroj je jaro kiam vi uzi datojn esperante, aŭ vi devos diveni kio estas  "11/09/07"!

Mi vidas ĉe Gordonerd

Esse conteúdo está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Ne por maldeprimuloj!

Ne volu elĉerpi almenaŭ unu larmon, se via vivo estas tre bona por vi fari, aŭ plibone, pensi pri tia afero, vi devas nur montri al alia homo kaj aŭskulti kiom via vivo estas bona, aŭ plibone, estas plibona ol lia.

Se vi estas el depresia Eŭropo, vi estas nepre liberigita!

Mi vidas ĉe Cinismo Ilustrado

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Vokante patro kaj patrino!

Multaj plenkreskuloj povas atestas pri tia amuza situacio en hejmoj de la tuta mondo, ne gravas loko, kulturo, aŭ se vi havas nure 5 jaroj aŭ 25, via patrino estas kiel sorta kesto kiu havas respondojn por ĉiuj aferoj de onia vivo, kaj ankaŭ ne gravas pri se tiuj aferoj estas konkreta aŭ malkonkreta, ŝi respondos ĉiam!

Mi vidas ĉe Ah Negão

Leia Mais/Legu Plu... ►

Bildo kaj Imago

Kia estas mia valoro

Sufiĉas fari kompreni

Por temi, kiom estas la pezo

Cindron oni vidas, tute ne gravas

Kiu bone pravas, juĝanto, juĝato

Ĉiam respondante kun bona laborado

...

Mi vidas semojn, mi vidas kreskojn

Kio ne aŭdos, dum faras ĉiajn sentojn

Mia vidado perdita,  mia vizio blindita

Koloro de mia okulo, forto de bona pensulo

Divastigante spurojn, iomete poste iomete

Havante eblojn, komprenas kio estas eble

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Sekso kaj amo

 Se vi havas bona amiko/amikino kaj volas scii pri la ebleco de kroĉi sekson kaj amon, vi devas sendube legi tion malsupre, vi nur devas kompari la konduton de ĝi kaj kalkuli la eblecojn!

Estu feliĉa!

 Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

Vivu la kapitalisman diversecon

Se vi tute kredas, pri kiam trairante per supermazenaj koridoroj, vi vidas ĉiujn tiujn markojn kaj vi kredas ke tio estas la vera diverseco, bone, mi devas diri al vi, kapitalismo ne estas nur malbona, ne nur sovaĝa (sociale vandala), kapitalismo ankaŭ mensogas, ĝi diras al vi, ni havas socialan konscion, kaj vi malkovras ke ne, mensogis, ĝi diras al vi, ni zorgas pri la naturo, kaj vi malkovras ke ne, mensogis, ĝi diras al vi, ni oferas diversecon kaj liberan konkuradon al merkato, mensogegis, kaj la malsupra bildo povas bone montri tion al vi, tiu estas nure ekzemplo, pri kiam grandaj entreprenoj, grandaj korporacioj kontrolas granda parto de nia vivo farante ni pensi ke ni ne estas aĉetante ion de Nestlé ekzemple, aŭ ion de Unilever. La amantoj de kapitalismo povas pensi, sed tio estas bona afero, sed, mi scias, tiom malmultaj korporacioj kontrolante tiom entreprenoj kaj nerekte, tiom vivoj, ne estas bona afero por merkato, por societo kaj por ĉiu el ni.

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►

La 3 etapoj de la vivo

Bone, al ni, nur restas enkadrigi nin en unu el tiu tri etapoj de la vivo, kiam ne mankas monon, mankas tempon, se ne mankas monon nek tempon, ni jam estas maljunuloj kaj mankas energion, se oni havas la tri aferojn, oni parolas pri iu multe riĉa kaj ne kontas en tiu karikato! :D

Mi vidas ĉe Ah Negão

Leia Mais/Legu Plu... ►

4 avantaĝoj havante malgrandajn mamojn

Bone, la naturo povas aŭ ne povas  helpi vin, kio dirus tiun virinon, kiu kuras je la 100M je Olimpiaj kaj venkas je unue pozicio kaj atingas la tutmonda kaj olimpia rekordoj!?

Leia Mais/Legu Plu... ►

Bildo kaj Imago

Sur nia mano ĉiuj aferoj

Sed aliiĝas koro malplena

Estas ĉiaj lumoj, videnda

Sur nia mano neniu afero

Tute plena koro nun estas

Menso serena, ĉiu estemas

Nenion por vidi, ĉion aŭskultindas

kiun volas miri, ĝis dubojn finindas

Suno blindigas min

Sablaro blovtuŝas ĝin

Ili restas tute trankvilaj

Aferoj ridindaj, devigas nin

...

Esse conteúdo (exceto imagem) está disponibilizado sobre a licença de uso - Tiu enhavo (escepte bildo) estas disponebla sur uza permesilo LiPE

Leia Mais/Legu Plu... ►